ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya’yı hedef aldı ve Moskova’yı Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilen “şantaj” yapmakla suçladı. Perşembe günü New York’taki BM genel merkezinde gıda güvensizliği konulu bir toplantıya başkanlık eden Blinken, 15 üyeli Konsey’e “açlığın silah haline getirilmemesi gerektiğini” söyledi. Geçen yıl Rusya’yı hedef alan ve Ukrayna’yı işgalinin küresel gıda sistemine bir “saldırı” başlattığını söyleyen Blinken, Moskova’yı geçen ay Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmekle eleştirdi.
Temmuz 2022’de BM ve Türkiye’nin arabuluculuğunda imzalanan anlaşma, Kiev’in Ukrayna Savaşı sırasında deniz yoluyla tahıl ihraç etmesine izin verdi. Anlaşma, savaşa rağmen Ukrayna tahıl pazarlarına erişimi garanti ederek dünyadaki kıtlık riskini azaltmayı amaçlıyordu. Moskova’nın anlaşmayı uzatmayı reddetmesi tahıl fiyatlarının yükselmesine yol açtı ve yoksul ülkeleri olumsuz etkiledi. Blinken, “Bu Konsey’in her üyesi, Birleşmiş Milletler’in her üyesi Moskova’ya ‘Yeter, Karadeniz’i şantaj olarak kullanmayı bırakın’ demeli” dedi. Savaş için yeterli” dedi.
Moskova garanti istiyor
Moskova ayrıca, başta gübre bileşenleri olmak üzere ihracatıyla ilgili başka bir sözleşme için garanti talep ediyor. Güvenlik Konseyi oturumunda konuşan Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyanskiy, Batı yaptırımlarının Rusya’nın gıda ve gübre ihracatını etkilediğini söyledi. Polyanskiy, “Batı tarafından suni olarak yaratılan ve Rus girişimcilerin tarım ürünleri tedarik etme kabiliyetini etkileyen gayri meşru engeller kaldırılmadıkça, tedarik zincirlerinin normal işleyişini eski haline getirmesi ve diğer küresel gıda güvenliği sorunlarını ele alması pek mümkün olmayacak” dedi.
Moskova anlaşmadan çekildikten sonra Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı için hayati önem taşıyan tesisleri hedef almaya başladı. Çarşamba günü, Rus insansız hava araçlarının Tuna Nehri üzerindeki bir Ukrayna limanının altyapısına zarar verdiği bildirildi.
“Dünyada tahıl fiyatları yüzde 8’den fazla arttı”
ABD’nin Salı günü Güvenlik Konseyi’nin aylık başkanlığını devralmasının ardından toplantıya başkanlık eden Blinken, Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesinden bu yana dünya çapında tahıl fiyatlarının yüzde sekizden fazla arttığını söyledi. Blinken, ABC News’e, Washington’ın toplantıya paralel olarak kabul edilen ve halihazırda 91 ülke tarafından imzalanan “gıdanın bir savaş silahı olarak kullanılmasını kınayan ortak bir bildiri” yayınlamayı planladığını söyledi.
Bir ABD yetkilisi, Blinken’in ayrıca 11 Afrika ülkesi ve Haiti’de gıda güvensizliği ve kötü beslenmeyle başa çıkma programları için 362 milyon dolarlık yeni fon sağladığını duyurdu. 79 ülkede yaklaşık 345 milyon insan akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya. Dünyadaki açlığın çeşitli nedenleri arasında iklim değişikliğinin etkileri ve silahlı çatışmalar yer almaktadır.
AFP/AU,TY
